Soạn Văn 9 Chuyện người con gái Nam Xương (Chân trời sáng tạo & Kết nối tri thức)

Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương giúp học sinh hiểu rõ và có sự chuẩn bị trước khi đến lớp. Tác phẩm là tiếng nói phản ánh số phận thấp bé của người phụ nữ trong xã hội phong kiến khắc nghiệt.

The POET Magazine (https://www.thepoetmagazine.org/) đã tổng hợp câu trả lời chi tiết cho câu hỏi trong sách giáo khoa Kết nối tri thức và Chân trời sáng tạo. Bạn có thể tham khảo cho bài học sắp tới.

Table of Contents

Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương Chân trời sáng tạo 9

Soạn văn lớp 9 theo chương trình sách giáo khoa giúp học sinh nắm vững được kiến thức và thông tin của tác phẩm. Từ đó có nhận định về Chuyện người con gái Nam Xương để làm bài phân tích tốt nhất.

Soạn Chuyện người con gái Nam Xương phần Chuẩn bị đọc

Soạn văn bản Chuyện người con gái Nam Xương phần Chuẩn bị đọc theo sách giáo khoa trang 89 đầy đủ và chi tiết nhất.

Nêu một số chi tiết kì ảo trong các truyện dân gian mà em đã đọc và cho biết yếu tố đó thường được sử dụng trong các trường hợp nào và với mục đích gì.

Một số chi tiết kì ảo thường xuất hiện trong truyện cổ tích gồm có hình ảnh ông Bụt và những lần hóa thân chết đi sống lại của nhân vật chính.

Hình ảnh ông Bụt thường hiện ra khi nhân vật gặp bế tắc cần sự giúp đỡ. Ông Bụt chính là hiện thân cho cái thiện và những phép màu giúp người dân mơ ước về một cuộc sống hạnh phúc.

Những lần hóa thân chết đi sống lại của nhân vật thường xuất hiện khi nhân vật bị cái ác hãm hại. Điều này đại diện cho sức sống mãnh liệt của sự lương thiện. Ngoài ra, đó cũng chính là khát khao về một cuộc sống công bằng.

soạn bài chuyện người con gái nam xương
Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương theo SGK lớp 9

Soạn văn 9 Chuyện người con gái Nam Xương phần Trải nghiệm cùng văn bản

Trả lời những câu hỏi tại phần Trải nghiệm cùng văn bản giúp học sinh nắm được nội dung tác phẩm. Từ đó, hiểu rõ ý nghĩa những chi tiết trong bài.

1/ Những từ ngữ nào trong đoạn này gợi lên đặc điểm, tính cách của Vũ Nương, Trương Sinh?

  • Tính cách Vũ Nương: Là người phụ nữ tính tình thùy mị, nết na lại thêm tư dung tốt đẹp, sống luôn giữ gìn khuôn phép.
  • Tính cách của Trương Sinh: Không có học, tính đa nghi.

2/ Câu nói này của bé Đản sẽ tác động thế nào đến Trương Sinh?

Câu nói ấy khiến Trương Sinh nghi ngờ vợ có người tình bên ngoài nên mắng nhiếc và đánh đuổi vợ. Có thể thấy rằng, câu nói của bé Đản chính là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến bi kịch cái chết của Vũ Nương.

3/ Đây là lời đối thoại hay độc thoại?

Câu nói là lời độc thoại.

4/ Các câu nói của bé Đản ở đoạn trên có tác dụng gì trong việc thể hiện số phận của Vũ Nương?

Câu nói của bé Đản giúp xóa tan hiểu lầm của Trương Sinh về vợ, Vũ Nương gần như được minh oan. Từ đó, khiến Trương Sinh ân hận vô cùng.

5/ Chú ý sự thay đổi thái độ, tình cảm của Vũ Nương trong đoạn này.

Vũ Nương lúc đầu còn do dự vì chịu nhiều uất ức, nhưng khi Phan Lang nhắc đến chuyện nhà của tổ tiên thì Vũ nương lại ứa nước mắt khóc.

6/ Em có nhận xét gì về cái kết của câu chuyện?

Đây được xem là một kết thúc có hậu. Dù Vũ Nương không còn sống nhưng nàng đã được minh oan. Với kết thúc này đã thể hiện được ước mơ về sự chiến thắng của cái thiện. Đồng thời cũng phản ánh về nỗi niềm khát khao về một cuộc sống công bằng và  hạnh phúc hơn.

Soạn tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương phần Suy ngẫm và phản hồi

Soạn bài theo phần Suy ngẫm và phản hồi là cách giúp học sinh mở rộng tư duy. Ngoài ra, việc này cũng giúp học sinh dễ dàng phân tích tác phẩm sau này.

1/ Nêu nội dung bao quát của văn bản, liệt kê các sự kiện theo diễn biến câu chuyện và cho biết các sự kiện ấy được sắp xếp theo thời gian, không gian như thế nào.

Nội dung bao quát của văn bản kể về cuộc đời và cái chết thương tâm của nhân vật Vũ Nương, Tác phẩm thể hiện niềm thương cảm đối với số phận oan nghiệt mà người phụ nữ phải chịu. Qua đó, ca ngợi vẻ đẹp truyền thống và đức hạnh cao quý của những phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến.

Sự kiện theo diễn biến câu chuyện diễn ra như sau:

  • Vũ Nương (Vũ Thị Thiết) là người phụ nữ tài sắc vẹn toàn. Nàng được gả cho một người đàn ông tên Trương Sinh.
  • Sau khi được gả ít lâu, Trương Sinh phải lên đường đi lính.
  • Nàng ở nhà một mình tần tảo nuôi con nhỏ và phụng dưỡng mẹ chồng đau ốm đến khi bà mất.
  • Trương Sinh trở về, vì quá đau buồn nên sinh nghi vợ có người khác. Trương Sinh đuổi vợ đi.
  • Vũ Nương chịu uất ức nên gieo mình xuống sông Hoàng Giang tự vẫn, được thần Rùa Linh Phi và các tiên nữ cứu giúp.
  • Sau khi Vũ Nương mất, Trương Sinh mới nhận ra vợ bị oan. Ít lâu sau, Vũ Nương gặp Phan Lang, người cùng làng chết đuối và được Linh Phi cứu.
  • Khi Lang trở về, Vũ Nương nhờ gửi chiếc hoa vàng nhắn chàng Trương lập đàn giải oan cho nàng. Trương Sinh nghe theo nhưng Vũ Nương chỉ xuất hiện loang loáng mờ nhạt rồi biến mất.

Các sự kiện trong truyện được kể theo trình tự thời gian giữa cõi âm và dương. Có thể cho rằng, con người có sống nhiều cuộc đời và không gian mở rộng dần, từ cõi trần thế, chuyển qua cõi âm có sự tương giao.

2/ Liệt kê các nhân vật trong văn bản. Xác định nhân vật chính, nhân vật phụ.

Các nhân vật trong văn bản gồm có:

Nhân vật chính: Vũ Nương

Nhân vật phụ: Trương Sinh, bé Đản, người mẹ chồng, hàng xóm và Phan Lang.

3/ Phân tích tính cách của nhân vật Vũ Thị Thiết. Chỉ ra điểm khác biệt trong cách ứng xử của nàng lúc còn sống với gia đình ở trần gian và khi đã về thủy phủ.

Vũ Nương lúc còn sống ở trần gian Vũ Nương khi đã về thủy phủ
  • Người con dâu hiếu thảo đối với mẹ chồng.
  • Người vợ thủy chung, yêu thương chồng hết mực.
  • Người mẹ yêu thương con vô bờ. Chưa bao giờ chểnh mảng việc con cái.
  • Khi bị nghi oan, nàng khẳng định tấm lòng thủy chung và hết sức phân trần để chồng hiểu. Nàng tìm đến cái chết để chứng tỏ sự trong sạch.
  • Một lòng hướng về chồng con và quê hương.
  • Nàng khao khát được chứng minh sự trong sạch và phẩm giá, danh dự.
  • Nàng là người trọng tình nghĩa, quyết giữ lời hứa sống chết bên Linh Phi.

4/ Nêu một số nét nổi bật trong tính cách của nhân vật Trương Sinh. Những nét tính cách ấy có phải là nguyên nhân gây nên nỗi bất hạnh của Vũ Thị Thiết?

Tính cách nổi bật của Trương Sinh là tính đa nghi, hay ghen, vũ phu và thiếu lòng bao dung. Những nét tính cách ấy là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến cái chết của Vũ Nương.

5/ Tìm các chi tiết kì ảo được sử dụng trong tác phẩm và nêu tác dụng của chúng trong việc thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm.

Chi tiết kì ảo được sử dụng trong tác phẩm bao gồm:

  • Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa.
  • Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi, được tiếp đãi yến và trò chuyện với Vũ Nương.
  • Vũ Nương hiện về sau khi Trương Sinh lập đàn giải oan cho nàng ở bến Hoàng Giang.

Những chi tiết kì ảo có tác dụng tăng thêm giá trị hiện thực và ý nghĩa nhân văn cho tác phẩm. Những yếu tố này cũng góp phần tăng sự hấp dẫn và ly kì cho câu chuyện.

6/ Đọc lời thoại của các nhân vật trong văn bản và cho biết:

a/ Lời nói của Vũ Thị Thiết trước khi tìm đến cái chết trên bến Hoàng Giang là đối thoại hay độc thoại? Dựa vào đâu em xác định được như vậy?

Lời nói của Vũ Thị Thiết trước khi tìm đến cái chết trên bến Hoàng Giang là lời độc thoại. Vì nàng nói một mình và “nàng ngửa mặt lên trời mà than”.

b/ Các câu bé Đản nói với Trương SInh trước và sau cái chết của Vũ Thị Thiết có vai trò như thế nào đối với diễn biến của sự việc, câu chuyện?

Câu nói của bé Đản tạo ra sự bất ngờ, gia tăng tính hấp dẫn của tình huống và tạo sự chặt chẽ đối với diễn biến câu chuyện.

7/ Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Chuyện người con gái Nam Xương là truyền truyền kì?

Dấu hiệu nhận biết Chuyện người con gái Nam Xương là truyện truyền kì:

  • Có chi tiết kì ảo: chi tiết Phan Lang nằm mộng thả rùa và khi gặp nạn chết đuối đã được thần rùa Linh Phi cứu sống. Vũ Nương sau khi được Trương Sinh lập đàn giải oan trên bờ Hoàng Giang thì hiện về trên chiếc kiệu hoa lấp lánh giữa dòng lúc ẩn, lúc hiện.
  • Phản ánh hiện thực xã hội và số phận bi thương của người phụ nữ phong kiến. Qua đó tác giả muốn phê phán xã hội phong kiến đã chà đạp lên quyền sống và đẩy người phụ nữ đến đường cùng.
soạn chuyện người con gái nam xương
Soạn Chuyện người con gái Nam Xương chi tiết theo SGK

8/ Lời bình ở cuối truyện về Vũ Thị Thiết có đoạn:

“Nếu không được trời xét tâm thành, nước không làm hại, thì xương hoa vóc ngọc, đã chôn vào họng cá nơi lòng sông, còn đâu được lại thông tin tức để nết trinh thuần được nhất nhất bộc bạch ra hết.”. Em có đồng ý với lời bình trên không? Vì sao? Qua nhân vật Vũ Thị Thiết, em hiểu thêm điều gì về số phận của người phụ nữ trong một xã hội đề cao nam quyền?

Em đồng ý với lời bình trên vì giá trị nhân đạo trong truyện là sự tố cáo và lên án thế lực tàn bạo trong xã hội phong kiến. Quan niệm nam quyền, trọng nam khinh nữ khắc nghiệt đã gián tiếp dẫn đến cái chết oan nghiệt của Vũ Nương. Tác giả Nguyễn Dữ đã không để Vũ Nương chết trong cơn phẫn uất như câu chuyện cổ tích Vợ chàng Trương mà cái chết của nàng diễn ra rất tỉnh táo và lý trí. Từ đó, khiến cho sự phê phán trong tác phẩm trở nên nặng nề và sâu sắc hơn. Xã hội phong kiến với những quan niệm hà khắc về thân phận người phụ nữ đã dồn ép họ vào đường cùng, buộc họ phải chọn cái chết để giải thoát.

Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương Kết nối tri thức 9

Soạn bài đọc hiểu Chuyện người con gái Nam Xương giúp học sinh dễ dàng tiếp cận với nội dung của tác phẩm. Qua đó nắm vững kiến thức để phân tích tác phẩm này.

Soạn bài Người con gái Nam Xương – một bi kịch của con người phần Trước khi đọc

Soạn bài phần Trước khi đọc tác phẩm giúp học sinh có sự chuẩn bị và tiếp cận tốt hơn với nội dung văn bản.

1/ Kể tên một vài tác phẩm văn học Việt Nam viết về số phận bi kịch của con người.

Một vài tác phẩm văn học viết về bi kịch của con người gồm có: Chí Phèo (Nam Cao), Vợ nhặt (Kim Lân), Bánh trôi nước (Hồ Xuân Hương).

2/ Trong bài 1, em đã được học tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương. Hãy chia sẻ cảm nhận về một chi tiết mà em ấn tượng nhất trong tác phẩm.

Chi tiết “Vũ Nương hiện ra và hai vợ chồng đã bày tỏ nỗi lòng cả hai về những hiểu nhầm trước đó” là chi tiết ấn tượng đối với em. Chi tiết ấy như một lời hóa giải cho mọi hiểu lầm và kết thúc có hậu để đối phương hiểu được nỗi lòng của mình.

Soạn Người con gái Nam Xương – một bi kịch của con người phần Sau khi đọc

Trả lời câu hỏi trong SGK phần Sau khi đọc là cách giúp học sinh tổng hợp lại những ý chính có trong bài. Từ đó dễ dàng phân tích tác phẩm.

1/ Xác định vấn đề được bàn luận và bố cục của bài nghị luận.

Vấn đề được bàn luận là bi kịch của nàng Vũ Nương (Vũ Thị Thiết) với bố cục của bài nghị luận gồm 5 phần.

  • Phần 1: Từ đầu đến “Miếu vợ chàng Trương” – Giới thiệu vấn đề.
  • Phần 2: Tiếp đến “hàm hồ và mù quáng” – Tác giả nhận xét về cuộc đời nhân vật Vũ Nương.
  • Phần 3: Tiếp đến “muốn nói với người đời” –  Nhận xét về nhân vật Trương Sinh và lí do xảy ra bi kịch của Vũ Nương.
  • Phần 4: Tiếp đến “bi kịch gia đình” – Nét độc đáo của truyện truyền kì Nguyễn Dữ.
  • Phần 5: Còn lại – Kết thúc vấn đề.

2/ Từ luận đề, tác giả đã triển khai các luận điểm theo trình tự nào?

Từ luận đề, tác giả đã triển khai các luận điểm theo trình tự đi từ nội dung tác phẩm đến tài năng sáng tạo của danh sĩ Nguyễn Dữ.

3/ Đọc phần (2) và cho biết, theo tác giả, bi kịch của nhân vật Vũ Nương là gì. Tác giả đã làm sáng tỏ bi kịch ấy qua những lí lẽ và bằng chứng nào?

Bi kịch của nhân vật Vũ Nương là bị chính người thân nghi ngờ, dồn ép nàng tìm đến cái chết. Tác giả đã làm sáng tỏ bi kịch ấy qua những lí lẽ và bằng chứng “Đứa trẻ thì ngây thơ, chỉ kể lại những điều mà đêm đêm mẹ thường dạy khi cha vắng nhà” và “Còn người chồng thì cả ghen, hàm hồ và mù quáng”.

đọc hiểu chuyện người con gái nam xương
Đọc – hiểu tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương

4/ Đọc phần (3) và cho biết, theo tác giả, điều gì đã khiến Vũ Nương nhảy xuống sông tự tử. Em có suy nghĩ gì về cách lí giải của tác giả?

Lí do khiến Vũ Nương phải nhảy xuống sông tự tử là vì nàng không thể chứng minh cho nỗi oan ức của mình. Vào hoàn cảnh lúc bấy giờ, Vũ Nương chỉ có thể gieo mình xuống sống để bày tỏ tấm lòng trong sạch. Cách lí giải của tác giả là hợp lý vì được dựa trên những lời nói và hành động của các nhân vật trong truyện.

5/ Những nét đặc sắc nào trong truyện truyền kì của Nguyễn Dữ được làm rõ ở phần (4)?

Những nét đặc sắc trong truyện truyền kì của Nguyễn Dữ được làm sáng tỏ bao gồm:

  • Giá trị nhân đạo: Để minh oan cho tấm lòng ngay thẳng, trong sạch của Vũ Nương, Nguyễn Dữ đã tưởng tượng ra cảnh Vũ Nương hội ngộ cùng Trương Sinh.
  • Giá trị hiện thực: Cảnh tượng đoàn tụ mau chóng tan biến để lại hiện thực đắng cay không thể thay đổi.
  • Nguyễn Dữ đã dung hòa được giữa hiện thực với ước mơ.

6/ Đọc phần (3) và phần (5), cho biết tác giả đã làm nổi bật nét độc đáo trong truyện truyền kì của Nguyễn Dữ bằng cách nào. Những câu văn nào giúp em hiểu rõ nét độc đáo của truyện truyền kì Nguyễn Dữ?

Nét độc đáo trong truyện của Nguyễn Dữ được tác giả làm nổi bật lên bằng cách phân tích từng nhân vật cụ thể. Sau đó, đưa ra luận điểm so sánh với những tác phẩm khác cùng thể loại. Nét độc đáo ấy được lấy hình ảnh cái bóng người xuất hiện và lời nói ngây thơ của đứa con. Từ những yếu tố đó đã đẩy câu chuyện lên tới đỉnh điểm. Có thể nhận định rằng, tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ đã vượt ra khỏi những công thức thường thấy về hình tượng người phụ nữ trong thể loại truyện truyền kì.

7/ Phần (5) có vai trò gì trong bài nghị luận? Câu văn nào giúp em xác định được vai trò ấy?

Vai trò trong bài văn nghị luận của phần (5) là lời kết thúc và khẳng định lại vấn đề nghị luận được đặt ra. Câu văn thể hiện vai trò ấy là “Phản ánh số phận Vũ Thị Thiết, Nguyễn Dữ đã đề cập tới cái bi kịch muôn thuở của con người.”.

8/ Một số chi tiết và nhân vật trong tác phẩm Người con gái Nam Xương không được tác giả nghị luận phân tích, chẳng hạn như chi tiết người mẹ dặn dò trước khi Trương Sinh ra trận, các nhân vật Linh Phi, Phan Lang,… Từ đó, em có suy nghĩ gì về việc sử dụng lí lẽ và dẫn chứng trong văn bản nghị luận văn học?

Một số chi tiết và nhân vật không được tác giả nghị luận phân tích trong chủ đề Chuyện người con gái Nam Xương. Điều này cho ta thấy việc sử dụng những lí lẽ và dẫn chứng trong văn bản nghị luận văn học cần phải luôn bám sát vấn đề nghị luận được đặt ra. Chỉ cần phân tích những chi tiết trọng điểm và liên quan đến vấn đề mình đang cần làm rõ, tránh lan man.

Soạn văn bản Người con gái Nam Xương – một bi kịch của con người phần Viết kết nối với đọc

Đề: Em có đồng tình với những phân tích của tác giả bài viết “Người con gái Nam Xương” – một bi kịch của con người về chi tiết chiếc bóng trên vách không? Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) để trả lời câu hỏi trên.

Tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ ẩn chứa ý nghĩa sâu sắc về thân phận người phụ nữ. Nổi bật nhất trong tác phẩm là chi tiết cái bóng. Chi tiết ấy có vai trò quan trọng, vừa thắt vừa mở nút cho câu chuyện bi thương của nàng Vũ Nương. Ta có thể thấy, hình ảnh cái bóng là hiện thân của lòng tốt, của tình cảm mẹ con và đạo nghĩa vợ chồng. Chiếc bóng thức tỉnh sự hiểu lầm của Trương Sinh, giúp chàng nhận ra nỗi oan khuất mà vợ mình phải chịu. Không những thế, hình ảnh ấy còn thể hiện cho tư tưởng, tình cảm và quan niệm của tác giả đối với con người. Đó có thể là sự thấu hiểu, lòng cảm thương cho số phận những con người bất hạnh, nhất là thân phận người phụ nữ thấp cổ bé họng. Qua hình ảnh cái bóng, Nguyễn Dữ đã gửi gắm những triết lí sâu sắc và đầy nhân văn. Cuộc sống luôn đầy những yếu tố bất ngờ và hạnh phúc hay sự sống có thể bị hủy hoại  vào bất cứ lúc nào và vì bất cứ lí do gì.

Xem thêm:

Kết luận

Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương đã giải đáp hết những câu hỏi trong sách giáo khoa. Từ đó, học sinh sẽ nắm vững kiến thức và có sự chuẩn bị tốt nhất trước khi đến lớp.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *